Wat je nog niet wist over margarine

Twee weken geleden startte ik mijn zoektocht naar margarine. Ik ga onder andere op zoek naar wat margarine precies is, wat het verschil met boter is en wat nou uiteindelijk de beste keuze is. Is er wel een beste keuze? Wat je nog niet wist over margarine.

Inmiddels heb ik als aftrap (veel!) informatiefolders, wetenschappelijke rapporten en artikelen doorgenomen. En ik ben een aantal interessante weetjes tegengekomen.

Wist je dat we niet zonder vet kunnen? Dat margarine op basis van plantaardige oliën wordt gemaakt en dat als je olijfolie op een koele plaats laat liggen het een soort margarine wordt?

Wat je nog niet wist over margarine

 

Te veel is niet goed, maar we hebben wel vetten nodig

Te veel van iets is nooit goed, zo is ook een teveel aan vet niet goed voor je. Maar je lichaam heeft bepaalde vetten wel nodig. Er wordt onderscheid gemaakt tussen goede vetten (onverzadigde vetten) en slechte vetten (verzadigde vetten). Plantaardige oliën, zoals zonnebloem-,koolzaad- en lijnzaadolie, welke worden gebruikt in o.a. margarine en halvarine bevatten van nature veel goede, onverzadigde vetten waaronder Omega 3 en Omega 6. Deze vetten zijn essentieel voor ons lichaam. We maken dit niet zelf aan, maar hebben het wel nodig.

 

Roomboter bederft sneller

Margarine is ontstaan doordat Napoleon opdracht gaf een product te ontwikkelen om zijn manschappen op krachten te laten komen. Roomboter zou te snel bederven en daarom was er behoefte aan een alternatief dat meegenomen kon worden op zee zonder te bederven.

 

Basis van margarine zijn plantaardige vetten

De basis van margarine is een mix van plantaardige oliën die worden verkregen uit zaden, noten en bonen. Om van margarine een smeerbare substantie te creëren worden plantaardige oliën gemengd met een kleine hoeveelheid hard vet.

 

Vega, vegan en lactose vrij

Wist je dat 100% plantaardige margarines/halvarines geen dierlijke vetten bevatten, en deze dus geschikt zijn voor een vegetarisch of veganistisch voedingspatroon? Deze specifieke producten zonder dierlijke ingrediënten bevatten ook geen melk of lactose, hierdoor  kunnen personen met een lactose intolerantie het ook eten.

 

Verzadigd vet, onverzadigd vet en transvetten?

In producten met vet zit zowel verzadigd als onverzadigd vet. Wat is het nou precies?

• Verzadigde vetten zijn harde vetten welke niet goed zijn voor de gezondheid, zo is aangetoond dat ze het cholesterolgehalte van je bloed verhogen.
• Onverzadigde vetten staan bekend om goede effecten op de gezondheid. Het vervangen van verzadigde vetten door onverzadigde vetten in de voeding helpt het bloedcholesterol te verlagen. Een aantal van de onverzadigde vetten hebben we nodig omdat je lichaam ze niet zelf kan aanmaken, terwijl je ze wel nodig hebt. Je moet deze vetten dus binnenkrijgen via je voeding.
• Transvet valt ook onder de onverzadigde vetten. De structuur van transvet is minder flexibel, waardoor het lichaam het moeilijk(er) kan verwerken. Transvetten zijn dan ook slechter voor de gezondheid dan verzadigde vetten en verhogen het risico op hart- en vaatziekten.

Transvetten komen van nature in dierlijk vet voor (roomboter bevat 1,5g/100g). Plantaardige oliën bevatten van nature geen transvet. Vandaag de dag bevat 100% van de margarineproducten die je koopt in de Nederlandse (en Europese) supermarkt minder dan 0-0,7g/100g transvet.¹

Plantaardige vetten bevatten in de regel een hoger gehalte aan onverzadigd vet dan dierlijke vetten. Dierlijke vetten (waaronder roomboter) bevatten daarentegen juist meer verzadigd vet.

 

Als olijfolie afkoelt is het net margarine

Margarine komt onder andere voor in vloeibare vorm (flessen) en in een vaste vorm (kuipjes of pakjes). Welke vorm het product aanneemt, en of dit meer vast of vloeibaar is, heeft te maken met een aantal specifieke ingrediënten en de hoeveelheden die hiervan worden toegevoegd. Sommige oliën zijn bij kamertemperatuur hard (palmolie) en sommige vloeibaar (zonnebloemolie, olijfolie).

Olijfolie is dus een voorbeeld van vloeibaar vet. Wist je dat als je een fles olijfolie een koude nacht in de auto laat liggen er ook een soort margarine ontstaat? Doordat de olie afkoelt vormen er kristallen en wordt de structuur harder. Bij het maken van margarine gebeurd iets vergelijkbaars.

De komende weken ga ik verder met mijn onderzoek naar margarine. Ik ga een kijkje nemen in de fabriek, ga thuis zelf margarine proberen te maken en ga op zoek naar de verschillen tussen margarine en (room)boter. En welke boter of margarine is nou eigenlijk het beste voor mijn dochtertje?

¹Bron: NEVO Tabel

De zoektocht naar margarine is een samenwerking met Unilever, lees mijn disclaimer