Koolzaadolie – waar komt het vandaan?

Ik dacht dat oliën zoals olijfolie en koolzaadolie afkomstig waren van een plant die groeit in een of ander tropisch oord. Maar niets is minder waar! Wist je bijvoorbeeld dat koolzaad (en dus koolzaadolie) veel in de provincie Groningen wordt geteeld?

Op uitnodiging van Becel ging ik op stap om eens te horen hoe dat zit. Becel heeft haar 100% plantaardige assortiment namelijk uitgebreid, en koolzaadolie is hiervan een belangrijk ingrediënt.

Ik ging op stap om eens te horen en zien hoe dat zit! Check de mooie foto’s bij dit artikel, het lijkt wel een reclamespot, zo mooi!

Als je met de auto door het land rijdt zie je in de maanden april en mei velden vol met hoge planten met gele bloemetjes staan. Dit is de koolzaadplant. Langs de berm van de weg, of in het park kom je ze soms ook tegen. Dit is echter iets anders, namelijk raapzaad, familie van de koolzaadplant. Ze lijken erg op elkaar, maar raapzaad is de wilde variant. De koolzaad plant wordt voornamelijk geoogst voor de koolzaadjes, hier wordt koolzaadolie van geperst.

Boer Udo uit Noord-Groningen is (onder andere) ‘Koolzaad-boer’ en geeft mij samen met nog een aantal andere bloggers een rondleiding door zijn bedrijf en prachtige boerderij. Daarna neemt hij ons mee naar het koolzaadveld dat mooi in bloei staat. Samen met de blauwe lucht met witte wolken vormt dit een prachtig plaatje.

Koolzaad is een eenjarige plant, de hoogste opbrengst wordt behaald op jonge zeekleigronden (zoals in Groningen) of op pas gescheurd grasland. De plant wordt in augustus /september geteeld. In april/mei staat de koolzaad eenmalig in bloei en heeft de plant mooie gele bloemetjes. Hierna vallen de bloemen af en verdroogt de plant.

Bij het verdrogen wordt de steel van de plant bruin en de groene zaadjes, die in de stengel zitten kleuren zwart. Dit is het koolzaad. Eind juni of begin juli (afhankelijk van het weer) wordt de plant geoogst en worden de zaadjes gescheiden van de plant. De zwarte koolzaadjes worden opgeslagen en geperst tot olie.

Plantaardige neutrale olie

Koolzaadolie is een plantaardige olie, welke een neutrale smaak heeft. Hierdoor is deze olie erg geschikt als basis van voedingsmiddelen zoals margarine. Het beïnvloedt het product niet op het gebied van smaak, maar bevat wel de voordelen.

Zo bevat koolzaadolie het laagste percentage verzadigde vetzuren van alle plantaardige oliën en heeft het een hoog gehalte onverzadigde vetzuren. Koolzaadolie bevat de antioxidant vitamine E en vitamine K, daarnaast is het rijk aan omega-3 vetzuren.

Koolzaadolie is een plantaardige olie, en een van de basis ingrediënten van margarine en halvarine. Maar wist je dat koolzaadolie ook gebruikt kan worden om in te bakken? Koolzaadolie heeft een hoog rookpunt (240 ºC) en is hierdoor goed geschikt om mee te koken, bakken en zelfs frituren.

En nog iets anders: je kunt koolzaadolie ook als bio brandstof gebruiken!

Er is meer dan olie

Koolzaadolie is niet het enige product dat de plant levert. Van de gedroogde stengel van de koolzaadplant worden balen stro gevormd welke in de vee-industrie worden gebruikt.

Ook is er nog een derde (bij)product. Als de bloemen van de plant in bloei staan worden er bijen over het veld gelaten. Hier wordt koolzaad crème honing van gemaakt. Dit is minder vloeibaar dan gewone honing, en ook iets minder zoet.

Op uitnodiging van Becel ging ik op excursie naar de koolzaadvelden in Groningen. Becel wil ons stimuleren meer plantaardig te eten en heeft daarom haar 100% plantaardige assortiment uitgebreid.